Verder met de online poli. Omdat het werkt.

Het coronavirus zorgde in 2020 voor een snelle omslag naar online zorg. Het bleek haalbaar, en voor sommige cliënten zelfs beter. Daarom opende GGZ Delfland in de zomer van 2021 officieel een online poli. Manager behandelzaken Suzanne van Hees en psycholoog Christine Wentges vertellen waarom zij geloven in deze nieuwe, online vorm van behandeling.

Online dichterbij

“De online poli is een uitkomst voor cliënten die liever vanuit hun eigen huis een gesprek voeren. Of tussendoor willen inloggen vanaf kantoor.” Suzanne van Hees merkt dat de behandeling voor sommige cliënten laagdrempeliger wordt. De therapietrouw neemt toe. “Ik vind het fantastisch dat een behandeling kan doorlopen als een cliënt ineens stage gaat lopen in het buitenland. Of dat we online zorg kunnen aanbieden voor cliënten die anders een uur heen en weer moeten reizen voor hun afspraak. Dat is drie uur voor één sessie. Als iemand dat wil, is dat prima, maar het hoeft niet. We weten inmiddels dat het online behandeltraject kwalitatief net zo goed is.”

Digitaal aan de wandel

Afgelopen jaar hebben Suzanne en haar team hard gewerkt om de online zorg verder te professionaliseren. Behandelaren hebben een training gevolgd en voor alle therapieën is een online protocol geschreven. “Een online gesprek kan iedereen voeren”, vindt Suzanne. “Maar een volwaardige online behandeling vraagt veel meer interactieve vaardigheden. Je kunt in een kort filmpje laten zien wat een behandeling inhoudt. Je kunt je scherm delen en een cliënt zelf mee laten schrijven. En wat ik zelf heel waardevol vind, is dat we bijvoorbeeld bij een angststoornis met echte situaties kunnen oefenen. Als iemand het doodeng vindt om een rondje te wandelen, lopen we nu virtueel mee. We houden online contact en begeleiden een cliënt in dit proces.”

Typen en praten

Christine Wentges werkt als psycholoog ook voor de online poli. “Ik houd van de dynamiek. Ik merk dat gesprekken sneller tot de kern komen. Ook is het makkelijker om familieleden tegelijkertijd ‘aan tafel’ te krijgen. Dat geeft een vollediger beeld bij een onderzoek naar een psychische stoornis. En wat ik echt superhandig vind, is dat ik alle aantekeningen van het gesprek, het huiswerk uit de chat, de ingevulde schema’s, zo kan kopiëren naar het online dossier. Het scheelt tijd, maar is vooral herkenbaarder voor een cliënt. Als we bijvoorbeeld samen een G-schema doorlopen, waarmee een cliënt negatieve gedachten leert omzetten naar helpende gedachten, maken we daar samen aantekeningen bij. Die kan iemand dan zelf teruglezen en aanvullen in het dossier.”

Veilige omgeving

Voor Christine is het werken voor de online poli niet alleen afwisselend, maar ook waardevol om zo bij te dragen aan het digitaliseren van de zorg. “We leren door te doen. Ik weet nog dat ik bij een intake de speaker van een treinstation hoorde. Zit iemand nou in de trein de intake te doen? Hoe vrij kun je dan spreken? En onlangs kwamen de kinderen van een cliënt de kamer binnenrennen. Het geeft mij natuurlijk aanvullende informatie. Hoe zit iemand erbij? Hoe reageert iemand? Maar het moet niet ten koste gaan van de kwaliteit van de behandeling. Daarom besteden we extra aandacht aan een veilige, therapeutische omgeving. Goed werkend internet, op tijd aanwezig zijn in de ‘wachtruimte’, een rustige plek waar je ongestoord en vrijuit kunt spreken. Daar is een cliënt zich niet altijd van bewust, en dit neemt de secretaresse van onze poli nu vooraf met hen door.”

Langzaam uitbreiden

Suzanne en Christine hebben zin om de online zorg stap voor stap uit te breiden. Nu is de online poli alleen nog bedoeld voor cliënten met klachten die passen bij de basis geestelijke gezondheidszorg. “Dat zijn kortere behandeltrajecten voor cliënten met bijvoorbeeld angst- of stemmingsklachten, overbelasting of onverklaarde lichamelijke klachten. We weten dat we deze klachten ook online succesvol kunnen diagnosticeren en behandelen. Bij de specialistische zorg geven we ook online behandelingen, maar doen we de diagnostiek bijvoorbeeld face-to-face. Online mis je soms lichaamstaal en de wisselwerking in het onderlinge contact. Ook medicijnen schrijven we niet online voor. Daar is nog te weinig onderzoek naar gedaan. De kwaliteit van zorg blijft dus altijd voorop staan. Ook als we merken dat de behandeling bij een cliënt in de online poli niet goed aanslaat. Dan stappen we over op face-to-face contact.”

Team in heel Nederland

“We moeten blijven beseffen”, benadrukt Suzanne, “dat online niet móet, maar mag. Dat geldt ook voor onze behandelaren. Het is een vrije keuze. In ons online team zitten nu twee collega’s die zijn verhuisd naar het oosten en zuiden van het land, maar graag bij GGZ Delfland wilden blijven werken. Hoe tof is dat? Online zorg is dus ook een kans om leuke collega’s te behouden. Of, om gespecialiseerde collega’s van een andere locatie bij de behandeling van jouw cliënt te betrekken. Dat is waar het mij uiteindelijk om draait: dat we met elkaar de juiste zorg kunnen bieden, op de juiste plek door de juiste persoon. Online zorg biedt daarin extra mogelijkheden.”